Oświata w Gminie Nadarzyn 100 lat temu, na początku XX wieku, po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku i w okresie międzywojennym.

Jeśli chodzi o oświatę w takich miasteczkach jak Nadarzyn podstawową jednostką szkolną była powszechna szkoła elementarna, czteroklasowa, to tak jak dziś siedmioklasowa lub później ośmioklasowa. Szkoły wiejskie Młochów, Stara Wieś, Wolica, Wólka Kosowska, Wola Mrokowska, Walendów, Kostowiec były jedno-lub dwuklasowe, utrzymane różnie, przez parafię, zgromadzenie gospodarzy (ludowe) lub fundusze prywatne. Najczęściej był tam jeden nauczyciel, rzadko dwóch. Nauczanie też nie odbywało się systematycznie i nie obejmowało wszystkich dzieci, niektórzy rodzice, bowiem nie rozumieli potrzeby zdobywania wykształcenia. Często ważniejsze od zdobywania wiedzy były wykopki, albo inne prace polowe. Przyczyną nieuczęszczania do szkoły był również brak opału zimą lub brak obuwia i ciepłej odzieży. Sytuacja zmieniła się po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Zaczęły działać struktury państwowe, uchwalono obowiązek nauczania, szkoły siedmioklasowe stały się podstawą. Zarząd gminy Młochów borykając się z trudnościami lokalowymi rozwiązał sprawę dość radykalnie. Zarządził sekwestr lokali na potrzeby szkolne (fragment artykułu "Oświata w Gminie Nadarzyn - 100 lat temu, na początku XX wieku, po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku i w okresie międzywojennym" wiadomości nadarzyńskie str. 10, maj 2011 r., autor: Ryszard Zalewski).

W Wolicy była szkoła u Juliana Żukowskiego.

W związku z wprowadzeniem obowiązku szkolnego policja zwracała uwagę na jego wypełnianie.

Dzieje Szkoły Podstawowej w Wolicy sięgające swym początkiem XX wieku, kiedy szkoła była u pana Stanisława Żukowskiego, potem w budynku przedszkola i w baraku obok przedszkola nie stały się do tej pory tematem badań historycznych. Warto więc podjąć próbę przedstawienia w oparciu o dostępną bazę źródłową historii szkoły podstawowej, której dzieje są skrawkiem losów mieszkańców naszej miejscowości. Celem tego projektu jest zachowanie w naszej pamięci i przekazanie przyszłym pokoleniom wiedzy dotyczącej  historii o elementarnym nauczaniu mieszkańców Wolicy.

Historia szkoły to przede wszystkim opowieść o ludziach zaangażowanych niegdyś w życie społeczne wsi, których nazwiska wówczas powszechnie znane, dziś odchodzą w niepamięć. Historia szkoły to również liczne miejsca i budynki, w których organizowano zajęcia edukacyjne, które już nie istnieją lub istnieją, ale są inaczej użytkowane/ mają inne przeznaczenie np. przedszkole lub kaplica, niewielu pamięta, że kiedyś służyły szkole i mieszkańcom Wolicy.

Niniejsze wspomnienia pisane są w oparciu o szczegółowe informacje, które udało się zgromadzić dzięki relacjom osób pamiętających opisywane wydarzenia. Są to państwo Mieczysław i Jadwiga Doktorscy,  Dawid i Arkadiusz Koper, Gabriela Goździkowska - Rozbicka, Maria Rozbicka, Zofia Olszewska - Kącka, Wanda Wiśnios - Szczepaniak, Ewa Kołecka - Skrobisz, Małgorzata Kaliszuk - Goździkowska i inni.

Czteroklasowa szkoła podstawowa mieściła się u pana Juliana Żukowskiego. Należeliśmy wówczas do gminy Młochów.

Prosimy o uzupełnianie i korygowanie nieścisłości.

Autor zdjęć: Barbara Skrobisz